Dolar / Türk Lirası Yorumları

Son zamanlarda Türkiye’den açıklanan ekonomik veriler içinde sadece enflasyonun düşük olması TL’nin değerlenmesine neden olabildi. Diğer ekonomik verilerse enflasyonun düşüşüne uygun olarak büyümenin yavaşladığına işaret ederken resmi ya da resmi olmayan sermaye girişinin oluşmadığına işaret ediyor. Uluslararası piyasalarda borsalar ve emtialar beraber düşerken bu aşamada paranın Türkiye’ye girişi kolay olmaz. Bu nedenle gelişmelere baktığımızda Dolar/TL kurunda düşüşlerinde alım için uygun fırsatlar oluşacağını düşünüyorum.

Türkiye’nin büyüme verileri geçtiğimiz haftalarda açıklanan diğer ekonomik verilere uyumsuz olarak beklentilerin üzerinde arttı. Üstelik bu yükselişin net hata noksan kaleminde görülen para çıkışına karşı gerçekleşmiş olması Türkiye’de süre gelen yatırımların büyümede etkili olduğunu gösteriyor. Dolar/TL kurunu en yakından ilgilendiren ekonomi bağlantılı iki mesele var. Birincisi TCMB’nin izlediği düşük faiz politikası ve enflasyon beklentileri. Diğer temel meselelerse ekonomi dışı olan jeopolitik gelişmelerdir. Bugünlerde Türkiye’nin jeopolitik risklerinde herhangi bir azalma yok. Aksine yönde gelişmelerse kapıda. Bu hafta Fed’in açıklayacağı faiz kararı ve sonrasında gelecek açıklamalar küresel havanın nasıl şekilleneceğini belirlerken Dolar/TL üzerinde de önemli etkisi olacak. Fed’in açıklamaları önceden olduğu gibi bu sene içinde iki faiz artırımının hala masada olduğu imajı vereceğinden hafta boyunca Dolar/TL’nin kolay düşmeyeceğini tahmin ediyorum. Sonuç olarak Türkiye’nin düşük faiz politikasının neden olduğu riskler, jeopolitik riskler ve Fed’in bu hafta yapacağı açıklamalarda bu sene iki tane faiz artırımının hala masada olduğunu ima edebilecek olması kuruN düşüşlerde alınmasını gerektirebilir.

Geçen süreçte Türkiye’den açıklanan düşük enflasyon verilerinin bugün açıklanacak olan büyüme verileriyle paralel zayıf gelmesi beklenir. Ancak açıklanacak veriler içinde kaynağı belli olmayan para miktarının ne olacağının bilinmemesi bugünkü verilere sürpriz faktörü katıyor. Hal böyle olunca verilerin detayı belli olmadan TL’nin ne yapacağını söylemek zor ancak Dolar tarafına bakacak olursak petrol fiyatlarındaki gerilemeler beraberinde hisseleri de aşağı çekecek olursa Dolar güçlenmeye devam edebilir. Bu durumda Türkiye’den açıklanacak verilerin TL olumlu gelmesi durumunda da kur yükselebilir. Dolar/TL kurunun önceki günkü dip seviyelerinden çok daha aşağı gitmesi kolay olmayacağından düşüşlerde alım yapmayı uygun strateji olarak görüyorum.

Enflasyonun düşük açıklanmasının ardından dün açıklanan sanayi üretimi verileri Türkiye’de sanayi üretimindeki artış hızının belirgin şekilde yavaşladığını gösterdi. Dolayısıyla yarın Türkiye’den açıklanacak büyüme ve cari açık verileri beklentilerin altında gelebilir. Böyle olursa zaten değer kazanmış TL’nin az bir miktar daha değer kazanmasına neden olur ama ötesine gitmez çünkü bugünlerde Türkiye’de terör riski yine artmış durumda ve uluslararası piyasalarda yükselen hisselerde kar amaçlı gelebilecek satışlar Dolar’ın TL karşısında güçlenmesine neden olabilir. Bu yarınki senaryo olsa da bugüne olan uzantısı açısından bilmek önemli. Bugüne gelecek olursak daha çok yatay ve uluslararası piyasalardaki hisselerin Dolar’ın değerini nasıl etkileyeceğine bağlı olarak kur hareketi gözlenebilir. Yani sepet kur nispeten sabit kalırken Dolar/TL kurunda yukarı yönlü cılız hareketler görülebilir.

Enflasyonun kontrol altında olduğu izlenimlerinin piyasada ağırlık kazanması ve Dolar’ın uluslararası piyasalardaki düşüşü dünkü seansta Dolar/tl’nin 2,8880 seviyesine kadar gerilemesine neden oldu. Beklentim bu seviyeden itibaren yukarı yönlü bir alım dalgasının geleceği şeklindeydi ancak Dolar’ın uluslararası piyasalarda yükselen emtialar nedeniyle baskı altında kalması bunun önüne geçti. Bugün Dolar sabahtan itibaren bir miktar daha baskı altında kalabilir ve bu kurun 2,8810’a kadar gerilemesine neden olabilir. Ancak emtiaların belirgin yükselişi sonrasında bir miktar satış baskısı belirirse, o zaman Dolar’ın uluslararası piyasalarda yükselmesinin etkisiyle seans içindeki düşüşlerin ardından Dolar/tl kurunun düştüğü seviyelerden itibaren yukarı yönlü hareket etmesi muhtemel olur. Bugün Türkiye’den açıklanacak olan sanayi üretimi verilerinin beklenenden bir miktar düşük gelmesi normal ancak bu olası düşüklüğün daha önce açıklanan büyüme, enflasyon ve dış ticaret rakamlarına bakıldığında zaten kolayca öngörülebilir. Bütün bu unsurlar göz önüne alındığından bugün seans içindeki düşüşleri bekleyip alım denemeleri yapmanın uygun strateji olacağını düşünüyorum.

Türkiye’nin siyasi konjonktürü TL’nin değer kaybını ön görürken, ekonomik durumun ne ön göreceğini bu hafta içinde açıklanacak veriler sayesinde biraz daha göreceğiz. Ancak ABD tarafına bakıldığında dünkü seansta Yellen’in geçen hafta açıklanan istihdam verileriyle ilgili olarak “endişe verici” ifadesini kullanmış olması Dolar’ın uluslararası piyasalarda gerilemesine neden oldu. Bunun etkisi direkt olarak Dolar/tl paritesinde oluşan düşüşle görüldü. Ancak yine de ABD tarafında istihdam aslında o kadar da kötü durumda değil. Zaten o kadar kötü olsaydı bunların emareleri başka verilerde görülürdü. Örneğin ISM endeksinin alt verilerindeki istihdam verisi daha gerçekçi bir veri olarak görmek gerekiyor. ABD’deki işsizliğin yüzde 6’lardan 5’lere düştüğü dönemleri hatırlayacak olursak ISM verileri hep daha ayağı yere basan şekilde gelişim gösteriyordu. ABD’nin istihdam verileri bir anomali olabilir. Ya da tam istihdama ulaşılmış olmasının da bir göstergesi olabilir. Sonuç olarak söylemek istediğim şu ki bugünlerde Dolar/tl kurundaki düşüş TL’nin güçlenmesinden değil Dolar’ın sürprizler yaratmasından kaynaklanıyor. Bundan sonra asıl bakmamız gereken Türkiye’deki enflasyon ve enflasyon beklentileridir. Emtiaların boğa piyasasına girdiği bu dönemde TCMB faizleri indiriyor. Bu durum TL açısından olumlu değil. Belki emtialardaki yükseliş Dolar’ın uluslar arası piyasalarda gerilemesiyle sonuçlanır ancak bu gerilemenin eşliğinde Türkiye’nin ana risklerinden olan enflasyon da artabileceği için Dolar’ın emtia yükselişi nedeniyle uluslararası piyasalardaki olası değer kaybı Dolar/tl kurunun düşüş potansiyelini azaltır yükseliş potansiyelini artırır. Bu nedenle düşüşlerin alımlarla karşılanacağı bir sürece giriyoruz.